Cześć wszystkim entuzjastom technologii i majsterkowania! Czy kiedykolwiek marzyliście o posiadaniu własnego, wszechstronnego środowiska serwerowego, dostępnego z każdego zakątka świata? Ja tak! Od dłuższego czasu nosiłem się z zamiarem stworzenia przestrzeni do programowania i eksperymentów, która byłaby dostępna niezależnie od tego, gdzie jestem.

Punktem zwrotnym okazał się problem z moim wiernym laptopem (konkretnie z matrycą). Zamiast rozpaczać nad uszkodzonym sprzętem, postanowiłem spojrzeć na to jako na szansę. Tak narodził się pomysł – przemienić go w serwer! I to nie byle jaki, ale oparty o Proxmox VE – potężną platformę do wirtualizacji.

Dziś chcę podzielić się z Wami moją podróżą, krok po kroku, abyście sami mogli stworzyć podobne centrum dowodzenia IT w swoim domu, wykorzystując być może stary komputer, laptop, a nawet bardziej nietypowy sprzęt! To doskonały sposób na naukę, eksperymenty, a przy okazji – drugie życie dla starszego urządzenia.

🛠 Co będzie potrzebne? Lista niezbędnych narzędzi i komponentów

Zanim ruszymy do dzieła, upewnijmy się, że mamy wszystko, czego potrzebujemy. Na szczęście lista nie jest długa, a większość z tych rzeczy prawdopodobnie już posiadasz:

• Serwer – serce naszego przedsięwzięcia. Może to być:
  • Stary laptop: Tak jak w moim przypadku! Laptopy często mają wbudowaną baterię (UPS w razie krótkotrwałych przerw w zasilaniu) i są kompaktowe. Mój laptop to konfiguracja z 32 GB RAM i procesorem i7 12. generacji, ale już 16 GB RAM będzie wystarczające na początek. Ważne, aby laptop miał sprawną kartę sieciową (najlepiej Ethernet, ale Wi-Fi też da radę).
  • Stacjonarny komputer PC: Jeżeli masz starszy komputer, którego już nie używasz, idealnie się nada.
  • Mini PC, SBC (Single Board Computer): Dla bardziej zaawansowanych – komputery jednopłytkowe typu Raspberry Pi (choć tutaj Proxmox może być bardziej wymagający) lub mocniejsze Mini PC.
  • Sprzęt z „fun factor”: Tutaj ogranicza nas tylko wyobraźnia! Stare konsole, nietypowe urządzenia – jeśli tylko są w stanie uruchomić system operacyjny i Proxmox, droga wolna!
• Router z funkcją przekierowania portów NAT (Network Address Translation): Kluczowy element, szczególnie jeśli masz zmienny adres IP od dostawcy internetu. Większość domowych routerów posiada tę funkcję. Będziemy jej używać do przekierowania ruchu z internetu na nasz serwer w sieci lokalnej.
• Internetowe łącze: Stabilne łącze internetowe jest niezbędne, aby móc korzystać z serwera zdalnie. Szybkość łącza będzie wpływać na responsywność usług.
• Pendrive USB (8 GB lub większy): Do stworzenia bootowalnego instalatora Proxmoxa.
• Opcjonalnie – tani VPS z IPv4: Przydatny, jeśli chcesz mieć własne serwery nazw (NS) i serwer pocztowy przy zmiennym IP. Można znaleźć bardzo tanie oferty VPS z publicznym IPv4 (nawet za kilka złotych miesięcznie).
• Chęć do konfiguracji i eksperymentowania! To najważniejsze! Proces konfiguracji serwera to świetna okazja do nauki i rozwijania umiejętności. Nie zrażaj się początkowymi trudnościami – satysfakcja z działającego systemu jest ogromna!

🛠 Krok po kroku: Budujemy nasze centrum zarządzania

Przejdźmy teraz do praktyki. Podzieliłem proces konfiguracji na kilka kluczowych etapów.

1️⃣ Instalacja Proxmox VE na serwerze

Pierwszym krokiem jest instalacja systemu Proxmox Virtual Environment (VE) na naszym wybranym serwerze. Proxmox VE to darmowa i open-source platforma do wirtualizacji, oparta na Debianie. Jest niezwykle wydajna i oferuje ogromne możliwości.

1. Pobranie obrazu ISO Proxmox VE: Wejdź na oficjalną stronę Proxmox i pobierz najnowszy obraz ISO Proxmox VE.
2. Stworzenie bootowalnego USB: Użyj programu takiego jak Rufus (Windows), Etcher (multiplatformowy) lub dd (Linux/macOS), aby nagrać obraz ISO na pendrive USB.
3. Bootowanie serwera z USB: Podłącz pendrive do serwera i uruchom go ponownie. Upewnij się, że w BIOS/UEFI serwera ustawione jest bootowanie z USB. Zazwyczaj robi się to przez wciśnięcie klawisza F2, F12, Delete lub Esc podczas uruchamiania komputera (klawisz zależy od producenta płyty głównej/laptopa).
4. Instalacja Proxmox VE: Po uruchomieniu instalatora Proxmox VE, postępuj zgodnie z instrukcjami na ekranie. Instalacja jest intuicyjna. Kluczowe punkty to:
   • Wybór dysku: Wybierz dysk, na którym chcesz zainstalować Proxmoxa (pamiętaj, że dane na tym dysku zostaną usunięte!).
   • Ustawienia sieciowe: Skonfiguruj adres IP, maskę sieci, bramę i serwery DNS. Pamiętaj o ustawieniu statycznego adresu IP dla serwera w sieci lokalnej! Możesz to zrobić na routerze (rezerwacja DHCP) lub ustawić statyczny IP bezpośrednio w konfiguracji Proxmoxa.
   • Hasło root: Ustaw silne hasło dla konta administratora (root).

Po zakończeniu instalacji, serwer uruchomi się ponownie i powinieneś zobaczyć adres URL do panelu administracyjnego Proxmoxa (np. https://your_server_ip:8006). Otwórz przeglądarkę internetową na innym komputerze w sieci i wpisz ten adres. Zaloguj się, używając nazwy użytkownika root i hasła, które ustawiłeś podczas instalacji.

Gratulacje! Twój serwer Proxmox jest gotowy!

2️⃣ Tworzenie maszyn wirtualnych – serce naszego środowiska

Teraz, gdy mamy zainstalowany Proxmox, czas na stworzenie maszyn wirtualnych (VM), które będą hostować różne usługi. Ja na początek zdecydowałem się na dwie kluczowe VM-ki:

a) Maszyna do aktualizacji subdomeny (Dynamic DNS)

Jeśli, tak jak ja, masz zmienny adres IP od dostawcy internetu, potrzebujesz mechanizmu, który będzie automatycznie aktualizował Twoją domenę, aby zawsze wskazywała na Twój aktualny adres IP. Do tego celu wykorzystamy Dynamic DNS (DDNS) i usługę DuckDNS.

1. Rejestracja w DuckDNS: Załóż darmowe konto na stronie DuckDNS (duckdns.org) i utwórz subdomenę (np. moj-serwer.duckdns.org).
2. VPS z Ubuntu 22.04: Stwórz maszynę wirtualną w Proxmox z systemem Ubuntu 22.04. Minimalne zasoby: 512 MB RAM, 1 CPU, 10 GB dysku.
3. Instalacja klienta DuckDNS na VPS: Zaloguj się do VPS przez SSH i zainstaluj klienta DuckDNS (instrukcje znajdziesz na stronie DuckDNS w sekcji „install”). Skonfiguruj klienta, podając swoją subdomenę i token z DuckDNS.
4. Zadanie cron do aktualizacji IP: Skonfiguruj zadanie cron, które będzie regularnie (np. co 5 minut) sprawdzało i aktualizowało Twój publiczny adres IP w DuckDNS. Przykładowy wpis w cronie (crontab -e):

Fragment kodu

*/5 * * * * /usr/bin/duckdns your_duckdns_token your_duckdns_domain

Teraz Twoja subdomena DuckDNS (moj-serwer.duckdns.org) będzie zawsze wskazywała na aktualny publiczny adres IP Twojego routera!

b) Maszyna z Nginx Proxy Manager – brama do Twoich usług

Nginx Proxy Manager (NPM) to fantastyczne narzędzie, które ułatwia zarządzanie serwerami Nginx i certyfikatami SSL. Dzięki niemu możemy łatwo przekierowywać ruch z internetu (porty 80 i 443) na różne usługi działające na naszym serwerze. Użyjemy Dockera do instalacji NPM, co jeszcze bardziej uprości proces.

1. Maszyna wirtualna z Dockerem: Stwórz kolejną maszynę wirtualną w Proxmox (np. z Ubuntu 22.04) i zainstaluj Docker oraz Docker Compose (instrukcje znajdziesz w dokumentacji Dockera). Minimalne zasoby: 1 GB RAM, 1 CPU, 20 GB dysku.
2. Instalacja Nginx Proxy Manager: Użyj Docker Compose, aby zainstalować NPM. Przykładowy plik docker-compose.yml:

YAML

version: '3.3'
services:
  nginx-proxy-manager:
    image: 'jc21/nginx-proxy-manager:latest'
    restart: unless-stopped
    ports:
      - '80:80'
      - '443:443'
      - '81:81' # Panel administracyjny NPM
    volumes:
      - ./data:/data
      - ./letsencrypt:/etc/letsencrypt

Zapisz plik jako docker-compose.yml w wybranym katalogu na VM z Dockerem i uruchom:

Bash

docker-compose up -d

3. Przekierowanie portów na routerze: Zaloguj się do panelu administracyjnego swojego routera i skonfiguruj przekierowanie portów (port forwarding):
   • Port zewnętrzny 80 (TCP) ➡️ Port wewnętrzny 80, adres IP maszyny z NPM w sieci lokalnej
   • Port zewnętrzny 443 (TCP) ➡️ Port wewnętrzny 443, adres IP maszyny z NPM w sieci lokalnej
4. Konfiguracja domeny w Cloudflare:
   • Załóż darmowe konto na Cloudflare (cloudflare.com).
   • Dodaj domenę, którą zakupiłeś (np. na SeoHost).
   • Skonfiguruj rekord CNAME:
     • Nazwa: * (lub subdomena, np. serwer)
     • Wartość: Twoja subdomena DuckDNS (np. moj-serwer.duckdns.org)
     • Proxy status: Włączony (Proxy) – Cloudflare będzie działać jako CDN i ochrona DDoS.

Teraz, wpisując w przeglądarce twojadomena.pl (lub serwer.twojadomena.pl), ruch będzie kierowany przez Cloudflare, następnie na Twój zmienny adres IP (dzięki DuckDNS), a na końcu – na maszynę wirtualną z Nginx Proxy Managerem. W NPM możesz konfigurować przekierowania do różnych usług działających na Twoim serwerze, dodawać certyfikaty SSL (Let’s Encrypt) i zarządzać wszystkim z przejrzystego panelu graficznego (dostępnego pod adresem http://adres_ip_maszyny_z_NPM:81).

3️⃣ Rozbudowa środowiska – więcej mocy i możliwości

Z czasem, gdy nabierzesz wprawy i apetytu na więcej, możesz rozbudować swoje środowisko o kolejne usługi. Oto kilka przykładów, które ja dodałem:

CyberPanel – panel hostingowy z prawdziwego zdarzenia

CyberPanel to potężny panel hostingowy, który oferuje wiele funkcji, w tym łatwe zarządzanie stronami WordPress, bazami danych, kontami e-mail i wieloma innymi. Jest darmowy i open-source (w wersji OpenLiteSpeed). Idealny, jeśli chcesz hostować strony internetowe, nie tylko dla siebie, ale i dla klientów.

Instalacja CyberPanel na maszynie wirtualnej w Proxmox jest prosta – wystarczy uruchomić skrypt instalacyjny dostarczony przez producenta (instrukcje znajdziesz na stronie CyberPanel). Po instalacji, CyberPanel będzie dostępny pod adresem IP maszyny VM na porcie 8090 (np. http://adres_ip_maszyny_z_CyberPanel:8090).

Własne serwery nazw (NS) i serwer pocztowy – profesjonalizm na wyciągnięcie ręki

Zawsze chciałem mieć własne serwery nazw (np. ns1.mojadomena.pl, ns2.mojadomena.pl) i serwer pocztowy, działające pod moją domeną. Problem zmiennego IP wydawał się nie do przeskoczenia. Rozwiązaniem okazał się tani VPS z publicznym IPv4.

1. Tani VPS z IPv4: Zakup tani VPS (może być nawet z minimalnymi zasobami – 1 GB RAM, 10 GB dysku) z panelem administracyjnym, który pozwala na zakup dodatkowych adresów IPv4. Ja znalazłem ofertę za około 5 zł za adres IPv4. Kupiłem 4 adresy.
2. Tunele WireGuard: Stworzyłem tunele WireGuard pomiędzy moim serwerem Proxmox w domu a VPS-em. WireGuard to nowoczesny i wydajny protokół VPN. Tunele pozwalają na przekierowanie publicznych adresów IP z VPS-a na wybrane maszyny wirtualne w Proxmoxie.
3. Przypisanie publicznych IP do VM: Dzięki tunelom WireGuard, mogłem przypisać publiczne adresy IP z VPS-a do maszyn wirtualnych, na których uruchomiłem serwery nazw (np. BIND) i serwer pocztowy (np. Mailcow). Teraz moje serwery NS i pocztowy działają na publicznych adresach IP, niezależnie od mojego zmiennego IP w domu!
4. Automatyzacja konfiguracji tuneli: Przygotowałem skrypty, które automatyzują proces konfiguracji tuneli WireGuard. Dodanie nowego tunelu zajmuje mi teraz dosłownie 10 sekund!

Dzięki temu zaawansowanemu setupowi, mam pełną kontrolę nad moją infrastrukturą, własne serwery nazw, serwer pocztowy, zaawansowany panel hostingowy, a wszystko to działa na bazie zmiennego IP i starego routera FunBox od Orange!

🌟 Efekt końcowy – co zyskujemy?

Podsumowując, dzięki tej konfiguracji udało mi się:

• Stworzyć własne serwery pocztowe i serwery nazw: Pełna kontrola nad pocztą i domenami.
• Zaawansowany panel hostingowy CyberPanel: Łatwe zarządzanie stronami internetowymi, WordPress, kontami e-mail i bazami danych.
• Elastyczne zarządzanie wieloma stronami i usługami dzięki Nginx Proxy Manager: Proste przekierowywanie ruchu, certyfikaty SSL za darmo.
• Centrum zarządzania IT dostępne z każdego miejsca na świecie: Dostęp do wszystkich usług przez internet.
• Drugie życie dla starego laptopa: Ekologiczne i ekonomiczne rozwiązanie.
• Ogromna satysfakcja i wiedza: Niezapomniana przygoda i rozwój umiejętności!

🚀 Inne zastosowania – nie tylko hosting i programowanie

Opisane środowisko to nie tylko serwer do hostingu stron internetowych i programowania. Proxmox otwiera drzwi do wielu innych zastosowań. Oto kilka przykładów, które sam wykorzystuję:

• Home Assistant: Centrum inteligentnego domu. Home Assistant pozwala na integrację i zarządzanie urządzeniami smart home różnych producentów (oświetlenie, ogrzewanie, kamery, czujniki, itd.). Dzięki Proxmoxowi, Home Assistant działa stabilnie i niezawodnie na dedykowanej maszynie wirtualnej.
• Nextcloud: Prywatna chmura do przechowywania i synchronizacji plików, kontaktów, kalendarzy i zdjęć. Alternatywa dla Google Drive czy Dropbox, ale z pełną kontrolą nad danymi. Nextcloud na Proxmoxie to bezpieczne i wydajne rozwiązanie.
• Kamery sterowane z zewnątrz: System monitoringu wideo. Możesz podłączyć kamery IP i mieć dostęp do podglądu na żywo i nagrań z dowolnego miejsca na świecie. Proxmox zapewnia stabilność i możliwość rozbudowy systemu monitoringu.
• Serwer multimediów (Plex, Jellyfin): Stwórz własne Netflix w domu! Serwery multimediów pozwalają na strumieniowanie filmów, seriali i muzyki na różne urządzenia w sieci lokalnej i zdalnie.
• Środowisko testowe i deweloperskie: Proxmox idealnie nadaje się do tworzenia izolowanych środowisk testowych i deweloperskich. Możesz szybko tworzyć i usuwać maszyny wirtualne z różnymi systemami operacyjnymi i konfiguracjami.

Możliwości są niemal nieograniczone! Proxmox to potężne narzędzie, które pozwala na realizację wielu pomysłów i projektów.

💬 Pytania i wsparcie – śmiało pytaj!

Mam nadzieję, że moja historia i ten szczegółowy poradnik zainspirowały Was do własnych eksperymentów! Jeśli macie jakiekolwiek pytania, potrzebujecie pomocy w konfiguracji, lub po prostu chcecie podzielić się swoimi pomysłami – śmiało piszcie komentarze! Chętnie pomogę i podzielę się wiedzą. Razem możemy stworzyć niesamowite rzeczy! 🚀💪